Zihin Molası Yazılar

Küçen Ne Demek? Tarihsel Arka Plan ve Günümüz Perspektifi Küçen Kelimesi ve Anlamı Türkçede zaman zaman karşılaştığımız kelimeler, bazen günümüz dilinde tam bir anlam kazanmışken bazen de kökeni ve anlamı açısından düşündürücü olabiliyor. “Küçen” kelimesi de bu tür kelimelerden biri. Peki, “Küçen” ne demek? Hangi bağlamlarda kullanılır? Bu yazıda, “küçen” kelimesinin tarihsel kökenine, anlamına ve günümüzdeki kullanım biçimlerine dair derinlemesine bir inceleme yapacağız. Küçen’in Kökeni ve Tarihsel Arka Planı “Küçen” kelimesi, Türkçeye Arapçadan geçmiş bir kelimedir. Arapçadaki “küşün” (كُشْن) kelimesinden türetilmiştir ve “kısaltmak” veya “kısa tutmak” anlamında kullanılır. Türkçeye geçişiyle birlikte “küçen” kelimesi, dilimizde “küçük duruma getirme”, “kısaltma” veya “azaltma”…

Karabacak Otu Nedir? Kadim Bir Bitki, Komik Bir Hikâye ve İlginç İnsan Hâlleri Merhaba sevgili okur! 🌿 Hani bazen bir bitki ismi duyarsınız da “Bu gerçekten var mı yoksa biri bana şaka mı yapıyor?” diye düşünürsünüz ya… İşte karabacak otu tam olarak öyle bir şey! İlk duyduğumda ben de “Bu bitkinin bacakları mı var, yoksa kararmış mı?” diye sormuştum. Meğerse, doğanın bize sunduğu o muhteşem ve gizemli armağanlardan biriymiş. Şimdi kemerlerinizi bağlayın, çünkü bu yazıda hem doğanın mucizesi karabacak otunu tanıyacağız hem de erkeklerin çözüm odaklı “Hadi hemen demleyelim” yaklaşımı ile kadınların empatik “Acaba önce onunla duygusal bir bağ kursak…

Hüküm Verene Ne Denir? Ekonomi Perspektifinden Bir Analiz Ekonomi, sınırlı kaynaklarla en iyi şekilde fayda sağlamak üzerine kuruludur. İnsanlar ve toplumlar, karşılaştıkları sınırlı kaynaklar arasında tercihler yaparken, bu seçimlerin sonuçlarını her zaman tahmin edemezler. Ekonomistler, bu belirsizlik ve karar alma süreçlerini anlamak için çeşitli teoriler geliştirirler. Bu yazıda, hüküm veren kişinin (ya da kurumun) kararlarının ekonomik anlamda nasıl şekillendiğini inceleyeceğiz. Piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah üzerine olan bu düşünceler, hüküm verenin toplumdaki rolünü ve etkisini anlamamıza yardımcı olacak. Piyasa Dinamiklerinde Hüküm Verenin Rolü Piyasa ekonomisinde, kararlar sadece bireyler tarafından değil, aynı zamanda hüküm veren kurumlar veya otoriteler tarafından…

İznini Kullanmayan Parasını İsteyebilir mi? Bir Hikâyenin İçinden Cevap Arayışı Bazen bir hak meselesi, sadece bir kanun maddesi değil; bir insanın onurunu, emeğini ve hayata bakışını da içinde taşır. İşte bu da öyle bir hikâye… Bir Hikâyenin Başlangıcı: Ali ve Elif’in Ortak Sorgusu Ali, kırk yaşına yaklaşmış, düzenli, planlı, hep çözüm odaklı bir adamdı. Bir şirkette on yıldır çalışıyor, aldığı her görevi eksiksiz yerine getiriyor, yıllık izinlerini ise hep “işler aksamasın” diye bir kenara bırakıyordu. “Zamanım olur nasılsa” diyordu ama o zaman hiç gelmiyordu. Elif ise aynı şirkette insan kaynaklarında çalışan, insanları dinlemeyi, anlamayı seven, empatik bir kadındı. Çalışanların sorunlarına…

Hozan Nerede? Kültürel Kimlikler ve Ritüeller Üzerinden Antropolojik Bir Bakış Dünya üzerindeki kültürlerin çeşitliliğini her zaman derin bir merakla incelemişimdir. Her bir kültür, kendine özgü değerleri, inançları, ritüelleri ve sembolleriyle farklı bir insan deneyimini ortaya koyar. Bu farklılıklar sadece dilde değil, yaşam biçiminde, toplumsal yapıda ve kimliklerde de kendini gösterir. “Hozan nerede?” sorusu, bir anlamda bir kültürün, bir halkın, bir kimliğin arayışıdır. Hozan, sadece bir isim değil, aynı zamanda bir topluluğun kültürel ve toplumsal yapılarının iç içe geçtiği bir kavramdır. Bu yazıda, bu soruyu antropolojik bir bakış açısıyla ele alacak ve ritüeller, semboller, topluluk yapıları ve kimlikler aracılığıyla Hozan’ın nerede…

Kısa bir not: Cinsiyete dayalı genellemeler zararlı kalıpları güçlendirebilir; bu nedenle karşılaştırmayı “analitik/teknik yaklaşım” ile “insani/toplumsal etki yaklaşımı” olarak yeniden çerçeveliyorum. Hadronlar sadece “parçacık hızlandırıcılarında çarpışan şeyler” değildir; atom çekirdeğinin kalbinden kansere yönelik proton tedavisine kadar uzanan geniş bir hikâyenin başrolleridir. Hadron ne işe yarıyor? Meraklı bir zihin için iki pencereden bakış Farklı açılardan bakmayı seven biri olarak, hadronlar (protonlar, nötronlar ve mezonlar gibi güçlü etkileşim altındaki parçacıklar) hakkındaki sohbetleri iki pencereden izlemeyi seviyorum: Birincisi deney verileri, denklemler ve algılayıcılarla dolu analitik/teknik pencere; ikincisi etik, sağlık ve toplumsal fayda sorularını gündeme getiren insani/toplumsal pencere. “Hadron ne işe yarıyor?” sorusunu bu…

Diyarbakır – Erzurum Ne Kadar? Bir Yolun, Bir Hikâyenin, Bir Hayatın Bedeli Bazı sorular vardır ki, cevabı yalnızca rakamlarla ölçülmez. “Diyarbakır Erzurum ne kadar?” da onlardan biridir. İlk bakışta bir bilet fiyatı, bir mesafe ya da bir zaman sorusu gibi görünür. Ama bu yol, bazen bir kavuşmanın, bazen bir vedanın, bazen de insanın kendiyle yüzleşmesinin yoludur. Gelin, bu soruyu bir haritadan değil, iki insanın hayatından okuyalım… Yola Çıkış: Ali ve Elif’in Hikâyesi Ali, Diyarbakır’da yaşayan genç bir mühendis. Hayata stratejik yaklaşan, planlarını önceden yapan, adımlarını ölçerek atan biri. Onun için “Diyarbakır Erzurum ne kadar?” sorusu; kilometre, yakıt hesabı, yol süresi…

Değişmeyen Ne Demek? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Yolculuk Bazı kelimeler vardır ki, anlamı basit görünse de düşündükçe derinleşir. “Değişmeyen” de bunlardan biri… Hayatın her alanında değişim kaçınılmaz gibi görünürken, gerçekten değişmeyen bir şey var mı? Yoksa “değişmeyen” yalnızca insan zihninin bir güvenlik alanı mı? Farklı kültürlerde, toplumlarda ve zamanlarda bu kavram nasıl anlaşılmıştır? Gelin, değişmeyenin anlamını birlikte sorgulayalım ve hem küresel hem de yerel gözlüklerle yeniden tanımlayalım. “Değişmeyen” Kavramının Temel Anlamı Felsefi ve Dilbilimsel Bir Bakış “Değişmeyen” kelimesi, en yalın hâliyle dönüşmeyen, sabit kalan, zaman içinde özünü koruyan anlamına gelir. Felsefede bu kavram, genellikle “mutlak” ya da “öz” kavramlarıyla…